శ్రీకృష్ణ పరబ్రహ్మణే నమః 🙏
శ్రీమద్భగవద్గీతా । చతుర్థో ధ్యాయః । జ్ఞానయోగః
(శ్రీభగవానువాచ)
ఇమం వివస్వతే యోగం ప్రోక్తవాన్ అహమవ్యయమ్ ।
వివస్వాన్‌ మనవే ప్రాహ మనురిక్ష్వాకవేఽబ్రవీత్॥ ౪.౧
ఏవం పరంపరాప్రాప్తమ్ ఇమం రాజర్షయో విదుః ।
స కాలేనేహ మహతా యోగో నష్టః పరంతప ॥ ౪.౨
స ఏవాయం మయా తేఽద్య యోగః ప్రోక్తః పురాతనః ।
భక్తోఽసి మే సఖా చేతి రహస్యం హ్యేతదుత్తమమ్ ॥ ౪.౩
(అర్జున ఉవాచ)
అపరం భవతో జన్మ పరం జన్మ వివస్వతః ।
కథమేతత్ విజానీయాం త్వమాదౌ ప్రోక్తవానితి ॥ ౪.౪
(శ్రీభగవానువాచ)
బహూని మే వ్యతీతాని జన్మాని తవ చార్జున ।
తాన్యహం వేద సర్వాణి న త్వం వేత్థ పరన్తప ॥ ౪.౫
అజోఽపి సన్ అవ్యయాత్మా భూతానామీశ్వరోఽపి సన్ ।
ప్రకృతిం స్వామధిష్ఠాయ సంభవామి ఆత్మమాయయా ॥ ౪.౬
యదా యదాహి ధర్మస్య గ్లానిర్భవతి భారత ।
అభ్యుత్థాన మధర్మస్య తదాఽత్మానం సృజామ్యహం ॥ ౪.౭
పరిత్రాణాయ సాధూనాం వినాశాయ చ దుష్కృతామ్‌ ।
ధర్మసంస్థాపనార్థాయ సంభవామి యుగే యుగే ॥ ౪.౮
జన్మ కర్మ చ మే దివ్యమ్‌ ఏవం యో వేత్తి తత్వతః ।
త్యక్త్వా దేహం పునర్జన్మ నైతి మామేతి సోఽర్జున ॥ ౪.౯
వీత రాగ భయ క్రోథాః మన్మయా మాముపాశ్రితాః ।
బహవో ఙ్ఞానతపసా పూతా మధ్భావమాగతాః ॥ ౪.౧౦
యే యథా మాం ప్రపద్యన్తే తాంస్తథైవ భజామ్యహమ్‌ ।
మమ వర్త్మానువర్తన్తే మనుష్యాః పార్థ సర్వశః ॥ ౪.౧౧
కాంక్షన్తః కర్మణాం సిద్ధిం యజన్త ఇహ దేవతాః ।
క్షిప్రం హి మానుషే లోకే సిద్ధిర్భవతి కర్మజా ॥ ౪.౧౨
చాతుర్వర్ణ్యం మయా సృష్టమ్‌ గుణకర్మ విభాగశః ।
తస్య కర్తారమపి మామ్‌ విద్ధ్యకర్తారమవ్యయమ్‌ ॥ ౪.౧౩
న మాం కర్మాణి లిమ్పన్తి న మే కర్మఫలే స్పృహా ।
ఇతి మాం యోఽభిజానాతి కర్మభిర్న స బధ్యతే ॥ ౪.౧౪
ఏవం ఙ్ఞాత్వా కృతం కర్మ పూర్వైరపి ముముక్షుభిః ।
కురు కర్మైవ తస్మాత్‌ త్వమ్‌ పూర్వైః పూర్వతరం కృతమ్‌ ॥ ౪.౧౫
కిం కర్మ కిం అకర్మేతి కవయోఽప్యత్ర మోహితాః ।
తత్తే కర్మ ప్రవక్ష్యామి యద్ ఙ్ఞాత్వా మోక్ష్యసేఽశుభాత్‌ ॥ ౪.౧౬
కర్మణో హ్యపి బోద్ధవ్యం బోద్ధవ్యం చ వికర్మణః ।
అకర్మణశ్చ బోద్ధవ్యం గహణా కర్మణో గతిః ॥ ౪.౧౭
కర్మణ్యకర్మ యః పశ్యేత్‌ అకర్మణి చ కర్మ యః ।
స బుద్ధిమాన్‌ మనుష్యేషు స యుక్తః కృత్స్నకర్మకృత్‌ ॥ ౪.౧౮
యస్య సర్వే సమారంభాః కామ సంకల్ప వర్జితాః ।
ఙ్ఞానాగ్ని దగ్ధ కర్మాణం తమాహుః పండితం బుధాః ॥ ౪.౧౯
త్యక్త్వా కర్మఫలాసంగం నిత్యతృప్తో నిరాశ్రయః ।
కర్మణ్యభిప్రవృత్తోఽపి నైవ కించిత్‌ కరోతి సః ॥ ౪.౨౦
నిరాశీః యతచిత్తాత్మా త్యక్త సర్వ పరిగ్రహః ।
శారీరం కేవలం కర్మ కుర్వన్‌ నాప్నోతి కిల్బిషమ్ ॥ ౪.౨౧
యదృచ్ఛా లాభ సంతుష్టః ద్వంద్వాతీతో విమత్సరః ।
సమః సిద్ధావసిద్ధౌ చ కృత్వాఽపి న నిబధ్యతే ॥ ౪.౨౨
గతసంగస్య ముక్తస్య ఙ్ఞానావస్థిత చేతసః ।
యఙ్ఞాయాచరతః కర్మ సమగ్రం ప్రవిలీయతే ॥ ౪.౨౩
బ్రహ్మార్పణం బ్రహ్మ హవిః బ్రహ్మాగ్నౌ బ్రహ్మణా హుతమ్‌ ।
బ్రహ్మైవ తేన గంతవ్యం బ్రహ్మ కర్మ సమాధినా ॥ ౪.౨౪
దైవమేవ అపరే యఙ్ఞం యోగినః పర్యుపాసతే ।
బ్రహ్మాగ్నౌ అపరే యఙ్ఞం యఙ్ఞేనైవోపజుహ్వతి ॥ ౪.౨౫
శ్రోత్రాదీని ఇంద్రియాణ్యన్యే సంయమాగ్నిషు జుహ్వతి ।
శబ్దాదీన్‌ విషయానన్యే ఇంద్రియాగ్నిషు జుహ్వతి । ౪.౨౬
సర్వాణీంద్రియ కర్మాణి ప్రాణకర్మాణి చాపరే ।
ఆత్మసంయమ యోగాగ్నౌ జుహ్వతి ఙ్ఞానదీపితే ॥ ౪.౨౭
ద్రవ్యయఙ్ఞా స్తపోయఙ్ఞాః యోగయఙ్ఞా స్తథాపరే ।
స్వాధ్యాయ ఙ్ఞానయఙ్ఞాశ్చ యతయః సంశితవ్రతాః ॥ ౪.౨౮
అపానే జుహ్వతి ప్రాణం ప్రాణేఽపానం తథాఽపరే ।
ప్రాణాపానగతీ రుద్ధ్వా ప్రాణాయామ పరాయణాః ॥ ౪.౨౯
అపరే నియతాహారాః ప్రాణాన్‌ ప్రాణేషు జుహ్వతి ।
సర్వేఽప్యేతే యఙ్ఞవిదః యఙ్ఞక్షపితకల్మషాః ॥ ౪.౩౦
యఙ్ఞశిష్టామృతభుజః యాంతి బ్రహ్మ సనాతనమ్‌ ।
నాయం లోకోఽస్త్యయఙ్ఞస్య కుతోఽన్యః కురుసత్తమః ॥ ౪.౩౧
ఏవం బహువిధా యఙ్ఞాః వితతాః బ్రహ్మణో ముఖే ।
కర్మజాన్‌ విద్ధి తాన్‌ సర్వానేవం ఙ్ఞాత్వా విమోక్ష్యసే ॥ ౪.౩౨
శ్రేయాన్‌ ద్రవ్యమయాత్‌ యఙ్ఞాత్‌ ఙ్ఞానయఙ్ఞః పరంతప ।
సర్వం కర్మాఖిలం పార్థ ఙ్ఞానే పరిసమాప్యతే ॥ ౪.౩౩
తద్విద్ధి ప్రణిపాతేన పరిప్రశ్నేన సేవయా ।
ఉపదేక్ష్యన్తి తే ఙ్ఞానం ఙ్ఞానినః తత్త్వదర్శినః ॥ ౪.౩౪
యద్ ఙ్ఞాత్వా న పునర్మోహమ్‌ ఏవం యాస్యసి పాణ్డవ ।
యేన భూతాన్యశేషేణ ద్రక్ష్యస్యాత్మన్యథో మయి ॥ ౪.౩౫
అపి చేదసి పాపేభ్యః సర్వేభ్యః పాపకృత్తమః ।
సర్వం ఙ్ఞానప్లవేనైవ వృజినం సంతరిష్యసి ॥ ౪.౩౬
యథైధాంసి సమిద్ధోఽగ్నిః భస్మసాత్‌ కురుతేఽర్జున ।
ఙ్ఞానగ్నిః సర్వకర్మాణి భస్మసాత్‌ కురుతే తథా ॥ ౪.౩౭
న హి ఙ్ఞానేన సదృశం పవిత్రమిహ విద్యతే ।
తత్ స్వయం యోగసంసిద్ధః కాలేనాఽత్మని విన్దతి ॥ ౪.౩౮
శ్రద్ధావాన్‌ లభతే ఙ్ఞానం తత్పరః సంయతేన్ద్రియః ।
ఙ్ఞానం లబ్ధ్వా పరాం శాంతిమ్‌ అచిరేణాధిగచ్ఛతి ॥ ౪.౩౯
అఙ్ఞశ్చాశ్రద్ధధానశ్చ సంశయాత్మా వినశ్యతి ।
నాయం లోకోఽస్తి న పరః న సుఖం సంశయాత్మనః ॥ ౪.౪౦
యోగ సన్న్యస్త కర్మాణం ఙ్ఞాన సంచ్ఛిన్న సంశయమ్‌ ।
ఆత్మవన్తం న కర్మాణి నిబధ్నన్తి ధనంజయ ॥ ౪.౪౧
తస్మాదఙ్ఞానసంభూతం హృత్‌స్థం ఙ్ఞానాసినాఽత్మనః ।
ఛిత్వైనం సంశయం యోగమ్‌ ఆతిష్ఠోత్తిష్ఠ భారత ॥ ౪.౪౨
ఇతి శ్రీమద్భగవద్గీతాసు ఉపనిషత్సు బ్రహ్మవిద్యాయాం యోగశాస్త్రే శ్రీకృష్ణార్జున సంవాదే ఙ్ఞానయోగోనామ చతుర్థోఽధ్యాయః
————-*********————-